Festivals zijn een geweldige plek om bijzondere momenten vast te leggen met je camera. Maar hoe maak je nu de beste festival foto's? Hier zijn 10 tips om je te helpen bij het fotograferen op festivals:
1. De apparatuur
Op festivals is het bijna onvermijdelijk om zoomlenzen te gebruiken vanwege de dynamische aard van de optredende artiesten. Het wordt aanbevolen om twee camera's te gebruiken, elk met een andere zoombereik, bijvoorbeeld 27-70mm en 70-200mm. Het is raadzaam om lenzen te kiezen die lichtsterk zijn, met een minimaal diafragma van f/2.8. Bovendien kan een supergroothoek-, fish-eye- of portretlens een mooie aanvulling zijn. Een portretlens is perfect voor het maken van onverwachte backstage portretten.
2. Gebruik geen flitser
Bij optredens van artiesten zijn doorgaans speciale lichteffecten te zien, die de sfeer versterken. Het gebruik van flitsen kan echter afbreuk doen aan deze atmosfeer en wordt over het algemeen niet gewaardeerd door zowel de artiesten als de organisatie.
3. Camera-instellingen
Iedereen heeft persoonlijke voorkeuren als het aankomt op camerainstellingen, en ik heb door de jaren heen mijn eigen favorieten ontdekt. Hieronder deel ik graag welke instellingen ik het liefst gebruik.
Scherpstellen
Voor scherpstelling maak ik gebruik van de S-AF en MF stand op Olympus camera's. Dit combineert handmatige autofocus met single autofocus (eenmalig scherpstellen en de scherpstelling vasthouden bij het indrukken van de knop), wat mij de beste resultaten geeft. Handmatige scherpstelling stelt me in staat snel in te grijpen als dat nodig is. Bij continue scherpstellen wil de scherpstelling nog wel eens gaan zoeken, waardoor je je beste opname kan missen.
Tegenwoordig is het handig dat je van tevoren je scherpstelpunt kan plaatsen waar jij wilt, door middel van de navigatorpijltjes en het touchscreen. Ik raad aan hier gebruik van te maken, zodat je beter kunt spelen met scherpte en onscherpte.
Gezichtstracking is een mooie optie, waarbij de camera een gezicht herkent en dit volgt tijdens bewegingen. Het kan handig zijn, maar in de praktijk leidt deze methode vaak af van het fotograferen en kan het je hinderen bij je werk.
Diafragma:
Om maximale controle te hebben, zet ik het diafragma altijd vast en zoek ik de juiste waarden voor de lichtgevoeligheid en de sluitertijd.
Lichtgevoeligheid:
Tegenwoordig zijn sensoren erg goed en zijn bruikbare foto's op 6400 of zelfs 12.800 ISO gemakkelijk haalbaar. Aarzel niet om hogere waarden te gebruiken, want liever scherpe beelden met ruis dan onscherpe en onbruikbare beelden. De hoeveelheid licht die op de artiest(en) valt, speelt hierbij natuurlijk een belangrijke rol. Je kunt de ISO op automatisch zetten, maar let wel op de onder- en bovengrenzen: 200 tot 6400 ISO is bijvoorbeeld een mooie keuze voor festivals.
Sluitertijd:
De benodigde sluitertijd hangt af van je objectief. Bij een korte zoom heb je wat meer mogelijkheden, variërend van 1/250e tot 1/500e seconde. Bij een lange zoom en zeer beweeglijke artiest(en) is minimaal 1/500e seconde, maar liever nog 1/1.000e of 1/2.000e seconde nodig.
Witbalans:
De meest logische instelling voor witbalans is kunstlicht (rond de 3200/3600 Kelvin). Maar wat doe je als de artiest naar voren loopt (bijvoorbeeld op een catwalk) en in daglicht (ongeveer 5600 Kelvin) komt te staan? Houd daar dus rekening mee en stel zo nodig de automatische witbalans (AWB) in. Je kunt deze later in Lightroom nog aanpassen.
4. Verlichting / belichting
Bij festivals heb je geen controle over de verlichting van je onderwerp. Als je toch probeert in te grijpen, is de kans groot dat de beveiliging je het terrein afstuurt.
Wanneer ik mijn Olympus camera gebruik, kies ik meestal voor de ESP belichtingsstand (Electro Sellective Pattern). Deze meet op 326 punten en berekent het gemiddelde, wat meestal goed werkt voor mij.
Hoewel ik vaak op ESP vertrouw, kan het soms fout gaan, bijvoorbeeld als er een harde spot op de artiest schijnt en dit tot een verkeerde belichting leidt, die tot wel drie stops kan verschillen.
Daarom is het handig om snel onderbelichting te kunnen inschakelen als dat nodig is. Je kunt ook de spotmeting gebruiken, maar de kans bestaat dat je te laat bent of vergeet om terug te schakelen.
5. RAW of Jpeg
Mijn suggestie zou zijn om te kiezen voor RAW boven Jpeg. Het voordeel van RAW is dat het alle onbewerkte gegevens bevat en gemakkelijker te bewerken is dan Jpeg. In RAW kun je na de opname veel aanpassingen maken, zoals kleurtemperatuur, verzadiging en belichting met 2 à 3 stops over of onderbelichten.
Dit is bijzonder handig bij het fotograferen van festivals, waarbij je te maken hebt met wisselende lichtomstandigheden en belichtingen. Als je echter weinig tijd hebt of bewerken lastig vindt, is Jpeg natuurlijk een betere keuze.
Houd er rekening mee dat RAW-bestanden aanzienlijk groter zijn dan Jpeg-bestanden, dus het is verstandig om van tevoren je geheugenkaarten te controleren en voldoende ruimte te hebben.
6. Focus
Het is belangrijk om je volledig te concentreren op je onderwerp(en) wanneer je fotografeert. Laat je niet afleiden door andere fotografen, dronken mensen, of beveiligingspersoneel en vermijd gesprekken met mensen om je heen die je kunnen afleiden van het vastleggen van de beste foto's.
Richt je aandacht vooral op de frontvrouw of -man, omdat die meestal het meest interessant zijn om te fotograferen. Vergeet echter niet om ook de hele groep vast te leggen met behulp van een korte zoom of supergroothoeklens, evenals individuele foto's van elk groepslid.
Je wilt voorkomen dat je opdrachtgever vraagt of je bepaalde foto's hebt genomen, dus zorg ervoor dat je alles vastlegt. Denk bijvoorbeeld aan bands als Coldplay of The Rolling Stones. Wie zie je het meest? Dat klopt, Chris Martin en Mick Jagger. Het is zo simpel als dat!
7. Je positie bij het podium
Wees assertief in je aanpak. Als je niet uitgenodigd bent door de organisatie, probeer dan zo dicht mogelijk bij het podium te komen, bij voorkeur recht voor het podium. Hoewel het meestal erg druk is, moet je niet terughoudend zijn. Ik sta er meestal binnen een paar minuten.
Hoe krijg je dat voor elkaar? Ga naar de buitenkant van het publiek (links of rechts) en beweeg je snel door de menigte terwijl je één van je camera's omhoog houdt op ooghoogte. Zeg luid en duidelijk "sorry" en stap voorwaarts, en iedereen zal begrijpen dat je een fotograaf bent en je erdoor laten.
Degenen die vlak bij het podium staan, zijn meestal fanatiek en zullen je niet zo gemakkelijk laten passeren. Ga voor ze staan, en als er niemand meer voor je staat, zeg dan vriendelijk: "Ik sta toch niet in de weg". Buig een beetje en na een paar minuten kun jij je werk doen.
Zorg ervoor dat je niet in het midden van het podium staat, maar aan de linker- of rechterkant (zie ook tip 8), zodat je de hele groep/band goed kunt zien.
8. Contact maken
Artiesten genieten van het poseren voor de camera. Het is opvallend dat wanneer ze een fotocamera opmerken - die vaak vanwege de grootte en het geluid van de sluiter niet onopgemerkt blijft - ze laten blijken dat ze er plezier aan beleven. Soms kijken ze recht in de lens, wat boeiende beelden oplevert. Soms geven ze een teken van herkenning door een duim of hand op te steken.
9. Wilt u mij de foto sturen?
Vaak gebeurt het dat omstanders vragen of je de foto's ook naar hen wilt sturen, gratis. Als je dit leuk vindt, kun je het zeker doen, maar het kost wel tijd. Mijn ervaring is echter dat mensen, nadat ze de foto's hebben ontvangen, nooit meer iets van zich laten horen en er geen bedankje vanaf kan.
Een betere aanpak zou zijn om hen een visitekaartje te geven en te vragen of ze contact met je willen opnemen. In mijn ervaring zal ongeveer 9 van de 10 mensen dit niet doen. Op een later moment kun je altijd nog beslissen of je de foto's gratis weggeeft of er geld voor vraagt.
10. Controleer instellingen
Om onrust en concentratieverlies te voorkomen, is het beter om niet constant naar je venster te kijken bij elke opname. Heb vertrouwen in je vaardigheden en controleer regelmatig je instellingen (tijdens muziekpauzes), zoals lichtgevoeligheid, diafragma en sluitertijd.
Zorg dat je altijd een klein notitieblokje/pen en/of visitekaartje bij je hebt, je weet nooit wanneer je het nodig hebt! Vergeet ook niet om extra batterijen mee te nemen, het zou vervelend zijn als je zonder komt te zitten.
Een andere handige tool om mee te nemen is ducttape. Het klinkt misschien raar, maar een paar streepjes kunnen al genoeg zijn. Ik gebruik het bijvoorbeeld om een van de draaiwieltjes van mijn camera vast te zetten, omdat deze vaak verschuiven. En in geval van nood kan het ook gebruikt worden om losse onderdelen te repareren.
Ik hoop dat deze 10 tips je hebben geholpen om betere foto's te maken op festivals! Of je nu een professionele fotograaf bent of gewoon graag foto's maakt tijdens festivals, het toepassen van deze tips kan een groot verschil maken in de kwaliteit van je foto's. Onthoud dat het belangrijkste is om te genieten van het moment en je creativiteit de vrije loop te laten gaan. Dus pak je camera en ga erop uit om de sfeer van het festival vast te leggen!